Ciało ludzkie w badaniach naukowych i praktyce medycznej

JAKUB PAWLIKOWSKI
Ciało ludzkie w badaniach naukowych i praktyce medycznej
Opis

Człowiek istnieje w ciele, poprzez ciało poznaje świat i kształtuje otoczenie, nawiązuje relacje z innymi, wyraża swoje uczucia i emocje oraz doświadcza siebie. W ciele pracuje i odpoczywa. (…) W ciele dojrzewa, poprzez nie przekazuje życie, z czasem starzeje się i umiera, a martwe ciało podlega procesom rozkładu, stając się ponownie częścią przyrody (…) Ludzkie ciało należy do świata biologii, ale się w nim nie wyczerpuje. Żywe ciało jest niewątpliwie czymś więcej niż to wyraża jego opis anatomiczny. (…) Wyjątkowy status ludzkiego ciała rodzi poważne pytania moralne, obyczajowe i prawne. Do jakiego stopnia i w jakim zakresie ciało jest nośnikiem ludzkiej godności? Czy godność osoby przysługuje w takim samym stopniu wyodrębnionym z ciała komórkom, tkankom i narządom? Czy status moralny i prawny ludzkiego ciała jest podobny za życia, jak i po śmierci? Gdzie leży granica komercjalizacji ciała i jego części? (…) Celem niniejszej monografii jest podjęcie refleksji nad ludzkim ciałem w ujęciu transdyscyplinarnym i tym samym stworzenie płaszczyzny dialogu dla badaczy z różnych dziedzin nauki (…) Przedstawiciele medycyny, farmacji, biologii, filozofii, teologii, historii, prawa, socjologii i kulturoznawstwa, dzieląc się swoimi refleksjami, wiedzą i doświadczeniem, ukazali szeroki wachlarz zagadnień związanych z ludzkim ciałem, od jego stadium embrionalnego po szczątki pośmiertne, ukazanych z wielu perspektyw – od klasycznego arystotelizmu i platonizmu do współczesnego transhumanizmu (…)

Dane szczegółowe
Pobierz
Fragment

Własnego ciała można doświadczać na przynajmniej dwa różne sposoby: jako własnego ciała żywego i czującego oraz jako ciała fizycznego, znajdującego się pośród innych ciał fizycznych. Oba te doświadczenia cielesności dane są człowiekowi w jego własnym doświadczeniu, tzn. każdy sam rozpoznaje własne ciało jako ciało żywe i czujące, jako ciało własne, „moje”, będące bardziej bądź mniej sprawnym narzędziem
wyrażania siebie w świecie, oraz jako ciało fizyczne, które podlega wszystkim prawom przyrody. I właśnie to ciało fizyczne, będące żywym ciałem należącym do osoby, postrzegane jako przedmiot zarówno w doświadczeniu własnej cielesności, jak i w doświadczeniu ciała drugiego człowieka, jako takie bywa również przedmiotem badań nauk empirycznych. Ponieważ uprzedmiotowienie ludzkiego ciała
w badaniach naukowych wydaje się czymś oczywistym i koniecznym, warto zapytać, jakie znacznie dla człowieka ma jego cielesność i doświadczenie ciała i – przede wszystkim – jakie mogą stąd wynikać wnioski dla badaczy. Konsekwencje bowiem metodycznego uprzedmiotowiania ludzkiego ciała w badaniach naukowych mogą być znacznie bardziej dalekosiężne, niż by się mogło na pierwszy rzut oka wydawać.